Tin Tức
Tia hồng ngoại là gì? Phân loại – Ứng dụng – Biện pháp tránh
Th8
Tia hồng ngoại là chùm tia được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực đời sống, đóng vai trò vô cùng quan trọng. Tuy nhiên chúng cũng mang đến những tác hại ảnh hưởng sức khỏe khi tiếp xúc lâu dài. Cùng CeraMAX tìm hiểu chi tiết hơn về tia hồng ngoại qua bài viết dưới đây nhé.
Tia hồng ngoại là gì? Phân loại tia hồng ngoại
Tia hồng ngoại là một loại bức xạ điện từ mà mắt thường không thể nhìn thấy, nhưng chúng ta có thể cảm nhận được dưới dạng nhiệt. Mọi vật thể có nhiệt độ đều phát ra tia hồng ngoại, từ Mặt Trời, bóng đèn, bếp điện cho đến cơ thể con người. Nhờ đặc tính truyền tải nhiệt, tia hồng ngoại được ứng dụng rộng rãi trong đời sống, chẳng hạn như trong điều khiển từ xa, camera nhiệt, y học trị liệu hay các thiết bị sưởi ấm.
Tùy theo bước sóng, tia hồng ngoại được phân thành các loại như:
- Tia hồng ngoại gần
- Tia hồng ngoại trung
- Tia hồng ngoại xa
Trong đó tia hồng ngoại xa có bước sóng dài hơn, mang lại khả năng xuyên sâu nhiều hơn vào các vật thể rắn hoặc chất lỏng, mang lại các ứng dụng trong y học, an ninh, và công nghiệp.
Trong tiếng anh, tia hồng ngoại tiếng anh gọi là infrared radiation, giúp chúng ta dễ dàng phân biệt giữa bức xạ có khả năng nhìn thấy (ánh sáng khả kiến) và các loại bức xạ không thể nhìn thấy này. Những nét đặc trưng của loại tia này giúp các nhà khoa học và kỹ thuật xác định rõ ràng tính chất, ứng dụng cũng như các nguy cơ tiềm ẩn của chúng. Với sự phân loại đa dạng, mỗi loại tia hồng ngoại mang đặc tính và lợi ích riêng, từ đó mở ra nhiều lĩnh vực ứng dụng đa dạng như công nghệ cảm biến, cảm biến nhiệt, hay trong các thiết bị y tế.
Nguyên lý hoạt động của tia hồng ngoại
Nguyên lý hoạt động của tia hồng ngoại dựa trên khả năng phát ra và hấp thụ nhiệt của các vật thể khi chúng tiếp xúc hoặc bị chiếu tia này. Khi các vật thể phát ra tia hồng ngoại trong quá trình hoạt động, chúng tạo ra các bức xạ có bước sóng phù hợp, giúp chúng ta có thể cảm nhận được nhiệt độ của chúng qua các thiết bị cảm biến hoặc mắt thường. Tia hồng ngoại là bức xạ mang năng lượng, nên khi gặp vật thể, chúng sẽ bị hấp thụ hoặc phản xạ lại, từ đó tạo ra các hiệu ứng nhiệt rõ rệt như các cảm biến nhiệt hay camera hồng ngoại.
Tính chất nổi bật của tia hồng ngoại là khả năng xuyên qua các vật thể rắn và chất lỏng, tùy thuộc vào bước sóng của chúng. Hiểu rõ tia hồng ngoại có tác dụng gì trong các ứng dụng như y học, bảo vệ an ninh hay trong công nghiệp giúp chúng ta khai thác tối đa tiềm năng mà tia hồng ngoại xa mang lại. Nghiên cứu về nguyên lí hoạt động này còn giúp chúng ta phát triển các công nghệ mới như thiết bị cảm ứng nhiệt, camera nhiệt và cảm biến môi trường, từ đó mở rộng khả năng ứng dụng và nâng cao hiệu quả hoạt động của các hệ thống hoạt động dựa trên tia hồng ngoại.
Ứng dụng tia hồng ngoại trong cuộc sống
Tia hồng ngoại ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực đời sống như y tế, công nghiệp, an ninh, và giải trí. Trong y học, tia hồng ngoại có tác dụng gì là đo nhiệt độ cơ thể qua các thiết bị cảm biến nhiệt, giúp phát hiện bệnh lý hoặc theo dõi các tình trạng về sức khỏe một cách chính xác. Các ứng dụng này còn hỗ trợ các bác sĩ trong chẩn đoán sớm các bệnh lý về da, nội tạng hoặc các tổn thương bên trong cơ thể thông qua các hình ảnh nhiệt do tia hồng ngoại phát ra.
Ngoài ra, công nghệ tia hồng ngoại tuyến xa còn được dùng trong các hệ thống an ninh và phòng chống trộm, đặc biệt là các thiết bị cảm biến chuyển động và camera an ninh. Trong sinh hoạt hàng ngày, các thiết bị điều hòa, nhiệt kế hồng ngoại giúp chúng ta kiểm soát nhiệt độ môi trường, từ đó tạo nên không khí sống thoải mái và an toàn hơn. Những lợi ích này chứng minh vai trò quan trọng của tia hồng ngoại trong cuộc sống hiện đại, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, đồng thời khuyến khích nghiên cứu, phát triển các công nghệ mới dựa trên các nguyên lí hoạt động của tia hồng ngoại.
Tác hại của tia hồng ngoại đến sức khỏe con người
Dù tia hồng ngoại có tác dụng gì trong y tế và công nghiệp, nhưng việc tiếp xúc dài hạn hoặc không cẩn thận cũng mang lại những tác hại tiềm tàng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tia hồng ngoại có hại không nếu không được kiểm soát đúng cách, đặc biệt là trong các môi trường làm việc có cường độ cao hoặc trong các thiết bị phát tia hồng ngoại xa. Phương diện tiêu cực của tia hồng ngoại là khả năng gây tổn thương da, mắt, cũng như làm tăng nguy cơ các bệnh về hệ tuần hoàn hay ung thư da khi tiếp xúc lâu dài.
Một số biểu hiện của tác hại này bao gồm lão hóa da sớm, mẩn đỏ, cháy nắng hoặc các vấn đề về mắt như giảm thị lực hoặc tổn thương võng mạc. Các nghiên cứu còn cho thấy rằng, tia hồng ngoại có màu gì không phải là yếu tố dự đoán mức độ gây hại mà cách thức và thời gian tiếp xúc mới là mối quan tâm hàng đầu. Hiểu rõ các nguy cơ này giúp thúc đẩy ý thức về việc phòng tránh như sử dụng các biện pháp bảo vệ phù hợp, từ đó giảm thiểu tác hại của tia hồng ngoại, giữ gìn sức khỏe con người trong cuộc sống hàng ngày.
Cách phòng tránh tia hồng ngoại hiệu quả
Sử dụng trang phục chống nắng
Trang phục chống nắng gồm quần áo dài, mũ, kính râm,… là những phụ kiện không thể thiếu khi di chuyển ngoài trời nắng nóng. Quần áo dài tay, vải dày, màu sáng hoặc có công nghệ chống tia UV/IR giúp giảm thiểu tác hại từ tia hồng ngoại và tia tử ngoại.
Sử dụng các loại vải dày, có khả năng chống tia hồng ngoại, kết hợp cùng biện pháp che phủ toàn diện sẽ nâng cao hiệu quả phòng tránh rõ rệt, đặc biệt ở những nơi có tia hồng ngoại xa hoặc cường độ cao.
Sử dụng kem chống nắng
Để hạn chế tác hại của tia hồng ngoại, việc áp dụng các biện pháp phòng tránh phù hợp là điều cần thiết, đặc biệt trong môi trường có nguồn phát mạnh hoặc khi tiếp xúc lâu dài. Một trong các biện pháp thiết thực là dùng kem chống nắng, giúp giảm tác động của tia cực tím và tia hồng ngoại đến da, đồng thời nâng cao khả năng bảo vệ trong các hoạt động ngoài trời. Việc chọn kem có khả năng chống tia hồng ngoại cũng giúp giảm thiểu nguy cơ tổn thương và lão hóa sớm, từ đó bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Chọn loại kem chống nắng phổ rộng có chỉ số SPF từ 30 trở lên. Mặc dù kem chống nắng chủ yếu bảo vệ da khỏi tia UV, một số loại cũng có khả năng chống lại tia hồng ngoại.
Tránh các nguồn nhiệt mạnh
Hạn chế tiếp xúc lâu với ánh nắng gay gắt, bếp lửa, thiết bị tỏa nhiệt … để giảm lượng tia hồng ngoại tác động trực tiếp lên cơ thể. Nếu bạn dùng đèn hồng ngoại để trị liệu, hãy tuân thủ hướng dẫn về khoảng cách và thời gian sử dụng. Không chiếu trực tiếp vào mắt hoặc các vùng da nhạy cảm.
Dán phim cách nhiệt cho nhà kính và ô tô
Đến nay nhiều người vẫn lầm tưởng khi ngồi trong xe ô tô hoặc trong nhà không bị tác động bởi UV và hồng ngoại. Tuy nhiên đối với những khu vực có sử dụng kính, tia IR hoàn toàn có thể xuyên qua nếu không có những phụ kiện che chắn.
Phim cách nhiệt đang là giải pháp hoàn hảo nhất ngăn chặn các loại tia của bức xạ mặt trời giúp bảo vệ sức khỏe và làn da toàn diện. Phim cách nhiệt có khả năng ngăn chặn 99.1% tia hồng ngoại, cản 99.9% tia UV giúp bảo vệ toàn diện không gian bên trong nhà và xe.
XEM NGAY:
Ngoài ra, dán phim cách nhiệt cho nhà kính và ô tô còn là giải pháp tối ưu nhằm hạn chế tia hồng ngoại xa xuyên qua kính, tạo môi trường sống và làm việc an toàn, giảm nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe người dùng và các thành viên trong gia đình. Các biện pháp này, khi áp dụng đồng bộ, sẽ mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc kiểm soát và phòng tránh các hậu quả tiêu cực do tia hồng ngoại gây ra.
Liên hệ ngay Phim cách nhiệt CeraMAX để được tư vấn chi tiết về các loại phim cách nhiệt phù hợp nhất với nhà và xe của bạn.